جهاد دانشگاهی (کد 20-2200)
محمدرضا هدايتي مقدم، مجتبی دیانی
تاريخ اجرا: 1393
چکيده
مقدمه: حدود 15 تا 20 میلیون نفر در سراسر دنیا به عفونت HTLV-1 مبتلا هستند و كشور ما به ويژه شمال شرقي آن يكي از مناطق اندميك آن محسوب مي شود. بیماران تالاسمیک، هموفیلی و همودیالیزی به دلیل نیاز مستمر به دريافت خون در معرض خطر بالاي ابتلا به اين عفونت هستند. اين مرور نظام‌مند و مطالعه فراتحليل با هدف برآورد شیوع HTLV-1 در دریافت‌کنندگان مکرر خون در کشور و مقایسه آن با الگوی توزیع عفونت در جمعیت عمومی انجام شد.
روش تحقيق: منابع الكترونيك شامل PubMed, Scopus, Web of Knowledge (ISI), Google Scholar, ProQuest, ScienceDirect, IMEMR, IranMedex, Magiran, IranDoc, ISNet, RICeST و SID و نيز منابع منتشرنشده (Gray literatures) فارسي و انگليسي تا دی ماه 1392 جستجو شد و سپس مطالعات مرتبط با موضوع ارزیابی گرديد. داده‌هاي جمع‌آوري‌شده طبقه‌بندی و فراتحليل با نسخه 3.1.2 نرم‌افزار R صورت گرفت.
يافته‌ها: در جستجوی اولیه منابع الكترونيك 551 سند غير تكراري و ناهمپوشان يافت شد كه در 18 مورد شیوع سرمی HTLV-1 در بیماران ایرانی دریافت‌کننده مکرر خون مشخص شده بود. جستجوي منابع منتشرنشده (Gray literatures) نيز منجر به يافتن 6 سند غير تكراري و ناهمپوشان مرتبط گرديد. پس از ارزيابي نقادانه اين اسناد، 16 مطالعه وارد آنالیز نهايي شدند كه بین سال‌های 1373 تا 1392 و در 3922 نفر از بیماران تالاسمیک، هموفیلیک و همودیالیزی از 14 استان كشور انجام شده بودند. شیوع عفونت HTLV-1 در دريافت‌كنندگان مكرر خون کشور بسيار متفاوت و بیشترین میزان شیوع مربوط به بیماران همودیالیزی نیشابور (4/14%) است. شيوع كمتر از 1% عفونت در دو استان و شيوع بيش از 5% در سه استان گزارش شده است. براساس آناليز فراتحليل شیوع کل عفونت در دريافت‌كنندگان مكرر خون در كشور 2/3% (دامنه اطمینان 95 درصد 8/4%-2/2%) برآورد شد. بين مطالعات مرورشده ناهمگني زيادي وجود داشت (0001/0p<) و مقدار I2 برابر با 9/76% بود. شیوع عفونت در بيماران تالاسمي، 1/4% (دامنه اطمینان 95 درصد 9/4%-4/3%) و در بيماران همودياليزي 9/2% (دامنه اطمینان 95 درصد 3/8-96/0%) تخمین زده شد. در تمامي استان‌هاي مطالعه شده شیوع عفونت در دریافت‌کنندگان مکرر خون بسيار بيشتر از جمعيت عمومي يا اهداكنندگان خون است.
نتيجه‌گيري: يافته‌هاي اين مطالعه نشان داد شیوع HTLV-1 در دريافت‌كنندگان مكرر خون در كشور بسيار متفاوت است و در تقريبا تمامي استان‌هاي كشور در حد اندميك است. لذا بايد اين عفونت را به عنوان مشكل نظام سلامت در كل كشور قلمداد نمود و برنامه‌هاي پيشگيرانه از جمله برنامه‌هاي تامين خون سالم را در تمامي استان‌ها اجرا نمود.
واژه‌هاي كليدي: HTLV-1، شیوع، دریافت کنندگان مکرر خون، مرور نظام‌مند، فراتحليل، ايران